Blockchain nedir? Basit ve Hızlı Bir Rehber

Son günlerde, ana akım medyada kripto paralardan sıkça bahsedilirken “blockchain – blok zinciri” sözü dillerden düşmez oldu. Dijital paraların altında yatan teknoloji olmasının yanı sıra sahip olduğu birçok uygulama ile Blok zinciri teknolojisi aşina olduğumuz dünyayı yeniden yapılandıracak. Adından anlaşıldığı üzere blok bir zincir halinde modellenen, takip edilebilen ama kırılamayan bir teknoloji olan blockchain tek bir merkezden yönetilmiyor ve alıcı ve satıcı doğrudan ilişki kurabildiği için güven ortamı yaratıyor.

Blockchain nedir?

Temel olarak, herkesin networkünü görebileceği bir sistem ve doğrusal bir zincir olan blockchain’de her blok eşsizdir ve sadece bir kere yaratılabilir. Önceden belirlenmiş boyut (ya da blok diyebiliriz) ile sırayla düzenlenmiş (ya da bir “zincir” üzerinde) inşa edilen bir kod bölümüdür. Yapılan işlemler halka açık bir defterde kayıt edilir. Başlangıçta, Bitcoin’i güçlendirmek için yaratılmasına rağmen, teknolojinin bir çok alanına hizmet etmesi için geliştirildi.

Blockchain’in Gelişimi

Blockchain’in Satoshi Nakamoto takma adıyla bir grup anonim geliştirici tarafından yaratıldığı düşünülüyor. (Bu nedenle dijital paralarda sıfırdan sonra gelen virgülün sağındaki sayılara SATS denir.) Amaçları merkezi olmayan, tek bir otoriteye bağlı olmayan bir para yani Bitcoin yaratmaktı. Geleneksel yollarla para transferi yaparken taraflar güvenilir bir para transfer sağlayıcısı üzerinden işlem yapmak zorundaydı. Bu yöntem geniş çevrelerce kabul edilmiş olsa da can sıkıcı ücretler, komisyonlar ve bekleme süreleri ile bu yönteme bir alternatif gerekliydi. Blockchain bu işi çok kolaylaştırdı.

Peki bu blockchain nasıl çalışıyor?

Aracıyı ortadan kaldırmak için blockchain kamuya açık bir kayıt defteri kullanır. Bu kayıt defteri, tek bir yerde olmak yerine Google docs mantığıyla her kullanıcıya kopyalanır. Bu defter gerçek zamanlı olarak her token (jeton, madeni para. Bitcoin gibi) işlem yaptıkça güncellenir. Her kullanıcının cüzdanındaki para miktarı belli olduğu için üçüncü bir doğrulamaya gerek yoktur.
Böylece aracı ortadan kalkarken, komisyonlar da ortadan kalkıyor sonuç olarak da daha hızlı bir transfer gerçekleşiyor. Buna rağmen, her işlemde büyük bir matematik işlemi gerekmektedir. Çünkü şifreli karışık bir matematik formülü kullanılmaktadır. Bu sebeple ağdaki her üyeden, harcadığı güce karşılık çok ufak komisyonlar alınır. Bu komisyonlar madenci denilen bu üyelere gitmekte ve geleneksel yöntemlerle kıyaslandığında devede kulak kadar kalmaktadır. Burada yeri gelmişken madencilikten ve bunun için gerekli güçlü bilgisayarların varlığından bahsetmek gerekir ki şuan Bitcoin üretmek bireysel kullanıcılar için hem zorlaşmıştır hem de genellikle atılan taş ürkütülen kurbağaya değmemektedir.

Blockchain neden önemlidir?

Bitcoinin yaratılması ile döşenen bu teknolojide, Ethereum gibi önemli ağlarda ortaya çıkmıştır. Ethereum, geliştiricilere blockchain temelli uygulamalar yaratmasına imkan sağlayan bir ağdır. Bu uygulamalara DApp denir. DApp ile ilgili yazıya ulaşmak için tıklayın.

Başlangıçta bu teknoloji kripto para için tasarlanmış olsa da bir çok potansiyel kullanıma altyapı olmuştur. Örneğin, internetin bir çoğu merkezi konumlardan geçmektedir ve bu verilerin güvenliğindeki kırılganlığı arttırmaktadır. Ama blockchain yine aracıyı ortadan kaldırmaktadır.
Bu durum Nesnelerin İnterneti (Internet of things) gibi birçok uygulamaya kapıyı ardına kadar açmaktadır. Örneğin, Google, Apple ve diğer büyük teknoloji şirketleri sürücüsüz araç yapmayı geliştirdiklerinde büyük ihtimalle blockchain teknolojisinden yararlanacaklar. Çünkü olası hırsızlık veya hacklenmenin önüne geçmenin en etkili yöntemi aracıyı ortadan kaldırmaktır.

Sonuç: Blockchain burada kalıcı

Yakın gelecekte blockchain teknolojisini çoğunlukla kripto paralar için konuşulurken duymaya devam edeceğiz ana akım medyasında… Buna rağmen, blockchain teknolojisi aracıyı ortadan kaldırarak tarafları direk bir araya getirmesi bakımından birçok önemli uygulamada karşımıza çıkacak. Ana akım finans endüstrilerinin genelde olumsuz yaklaştığı kripto paralar ve blockchain teknolojisinin geleceğimizin vazgeçilmesi olacağı su götürmez. Bakalım blockchain hayatımıza başka neler katmaya devam edecek?

Blockchain dilini anlamak için küçük bir sözlük

Bitcoin Nedir?

Dünya’nin blockchain ile yaratılan ilk ve en çok bilinen kripto parası

Blockchain Nedir?

Halka açık ve güncellenen bir kayıt defterine sahip olan bir kod form.

Kripto Para Nedir?

Merkezi olmayan , kopyalanamayan para birimleri.

Dijital Cüzdan Nedir?

Kripto paraların saklanması için tek ve şifreli saklama alanı

Ethereum Nedir?

Blockchain uygulamalarını desteklemek için yaratılan bir ağ. Kendisine ait kripto parası da bildiğimiz gibi Ether.

Fork Nedir?

Belli bir blockchain teknolojisinin doğal yapısında oluşan değişikliklere verilen isim. Bu değişiklikler blok boyutu, daha hızlı işlem için yapılan işlemler olabilir. “Soft” fork da uygulamanın önceki versiyonu desteklenirken, “hard” forkda yeni bir form ortaya çıkar.

Madenci Nedir?

Blockchain ağındaki üyeler.

Kripto paralar fiyat açısından birçok farklılıklar gösterebilmektedir. Her yatırımcı için uygun olmayabilir. Bu metin bilgi vermek ve eğitici olmak amacıyla kaleme alınmıştır. Bir yatırım tavsiyesi değildir.